Antlaşma Öncesi
Rus Çarlığı 1917'de Kafkasya'dan çekildi. Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan bağımsızlığına kavuştular ve bölgede Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu.
Bolşevik devriminden sonra 1919'da SSCB tekrar Kafkasya'yı işgal etti ve bu üç devlet Sovyetler Birliği adları alarak SSCB idaresine girdi. Türk ordusunun Sakarya Savaşı'ndaki zaferinden sonra SSCB aracılığıyla üç Sovyet ülkesi ve Kazım Karabekir'in temsil ettiği TBMM Hükümeti bir araya geldi.
Bolşevik devriminden sonra 1919'da SSCB tekrar Kafkasya'yı işgal etti ve bu üç devlet Sovyetler Birliği adları alarak SSCB idaresine girdi. Türk ordusunun Sakarya Savaşı'ndaki zaferinden sonra SSCB aracılığıyla üç Sovyet ülkesi ve Kazım Karabekir'in temsil ettiği TBMM Hükümeti bir araya geldi.
ANTLAŞMA
Antlaşmaya göre Batum kenti ve limanı Gürcistan'a, Artvin ise TBMM Hükümeti'ne bırakıldı. Batum Gürcistan içinde özerk bir yapıya sahip olarak " Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti" ne dönüştü. Buna ek olarak Türkiye'ye Türk menşeli malları Batum Limanı'ndan ücretsiz bir şekilde geçirme hakkı tanındı.
Kars Antlaşması'yla birlikte Ermenistan-Türkiye sınırı da değişikliğe uğradı. Arpaçay-Aras nehirleri arası olarak tanımlanan sınır, Ağrı Dağı ve Kars'ın Tuzluca kentleri dahil olmak üzere Rus Kars, Ardahan ve Oltu şehirler, Ani harabeleri ve Çıldır gölü olarak düzenlendi. Bu alanların çoğu zaten Türkiye'nin kontrolündeydi.
 |
| Günümüzde Ermenistan- Türkiye sınırları. |
Antlaşmada Azerbaycan'a bağlı Nahcivan özerek bölgesi kurulması kararı da alındı. SSCB ve Türkiye Nahcivan'ın özerkliği konusunda garantör ülkeler oldular. Antlaşma, Türkiye'yi temsil eden Kazım Karabekir Paşa, Veli Bey, Muhtar Bey, Memduh Şevket Bey, Sovyetler'i temsil eden Rusya büyükelçisi Yakov Ganetsky, Ermenistan dışişleri bakanı Askanaz Mravian ve iç işleri bakanı Poghos Makintsian ile Azerbaycan Devlet Bakanı, Behboud Shahtahtinsky ve Gürcistan savunma bakanı Shalva Eliava ve dış işleri bakanı Alexander Svanidze tarafından imzalandı.
